Honderden mensen herdenken 'zigeunertransport'

maandag, 20 mei 2019

Honderden mensen herdachten op zondag 19 mei op het kampterrein van Kamp Westerbork het 'zigeunertransport' van 19 mei 1944. Er was muziek, een gedicht, filmbeelden en toespraken van onder meer overlevenden, nabestaanden en staatssecretaris Paul Blokhuis van VWS.

Het was op 19 mei 2019 precies 75 jaar geleden dat 245 Sinti en Roma vanuit kamp Westerbork naar het vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau werden gedeporteerd. Dit gebeurde op 19 mei 1944. 214 van hen zouden de oorlog niet overleven. Na het herdenkingsprogramma op het kampterrein werd de nieuwe expositie Opgejaagd geopend.

Herdenkingprogramma
De herdenking begon met een stille tocht en leerlingen van IKC de Wenteling in Balinge lazen de namen van de in de oorlog vermoorde Sinti en Roma voor.Tijdens het herdenkingsprogramma op het kampterrein kwamen, naast de staatssecretaris, achtereenvogens Lalla Weiss, Rosan Mikkers, Didier Winterstein, Stichting Kleeza en overlevende Zoni Weisz aan het woord. Bluma Meinhardt droeg onder muzikale begeleidng van Jan Hallema. Roger Moreno en Markus Reinhardt een gedicht voor. Daarnaast was er muziek van het Koninklijk Zigeunerorkst Roma Mirando samen met het orkest De Piotto's. 

Zoni Weisz
Overlevende Zoni Weisz sprak de volgende woorden: 'Vandaag 75 jaar geleden op die mooie lentedag in mei, stonden ze hier te wachten, mijn vader, mijn moeder, mijn zusjes, mijn broertje en al die anderen. Te wachten om op transport te gaan met het zogenaamde zigeunertransport. Sinti en Roma en Joden. Ze werden in beestenwagons gestopt op weg naar, ja op weg waar naar toe? Ze konden niet vermoeden dat ze op weg waren naar hun ondergang. Ik kan het u vandaag nog vertellen omdat ik, samen met mijn tante Moezla en haar gezin, en met hulp van een Nederlandse politieman, op het station van Assen van het transport kon ontsnappen. (...)

Enige tijd geleden gaf ik een gastles over de tweede wereldoorlog op een middelbare school en vertelde daar mijn persoonlijke verhaal. Naar aanleiding daarvan kreeg ik enkele brieven van leerlingen en een van hen vroeg: was u ook niet liever dood geweest? Daar zit je dan, beantwoord zo’n vraag maar eens. Na enig nadenken heb ik haar het volgende antwoord gegeven: ja, toen wilde ik ook wel dood zijn. Ik had bij mijn geliefden willen zijn, maar nu ik een lieve vrouw en kinderen en kleinkinderen heb natuurlijk niet meer. Dat geeft zin aan je leven. Ik zie het zo: mijn vader, moeder, zusjes en broertje leven in hen voort.'