Gisteravond werd in het programma Plakshot het terrein van Kamp Westerbork zonder toestemming van de organisatie gebruikt in een item over de cancelcultuur. De historische plek zou de fictieve locatie zijn voor ‘Cancelfest’; een festival voor gecancelde artiesten. Monumenten als Nationaal Monument Westerbork en de Tekens, die herinneren aan de meer dan 100.000 slachtoffers van de Holocaust, werden decor voor deze satire. Het is natuurlijk actueel en relevant om de cancelcultuur en de reacties daarop aan de orde te stellen en dat kan ook zeker op een spottende en bijtende wijze, maar kan de Tweede Wereldoorlog daar buiten worden gelaten? In de afgelopen paar jaar is de Jodenvervolging al zoveel en zo vaak verkeerd geassocieerd, bijvoorbeeld toen de coronamaatregelen werden vergeleken met de Holocaust.
Joden, Sinti en Roma die vermoord zijn in de Tweede Wereldoorlog waren geen gecancelde mensen, maar slachtoffers van een misdadig regime. Om daar op een goede manier grappen over te maken is best mogelijk, maar ook echt heel erg lastig. Dit vraagt een grote mate van gevoeligheid en intelligentie op dit thema en daar gaf de uitzending van Plakshot door de VPRO op zondag 29 mei weinig blijk van.
Het luistert nogal nauw en is snel smakeloos en kwetsend. Wat mij betreft was dat gisteravond het geval. Bovendien leven we in een tijd waarin overal het antisemitisme opleeft en foute associaties snel worden gelegd. Ik spreek ook namens mijn collega’s van het Herinneringscentrum Kamp Westerbork wanneer ik zeg dat ik het verwerpelijk vind dat de beelden van de historische plek van kamp Westerbork zo worden misbruikt.
Bertien Minco
Algemeen directeur
Herinneringscentrum Kamp Westerbork