Ook in 2025 is de laatste zondag van de maand gereserveerd voor een lezing door een ooggetuige: iemand die vertelt over de eigen ervaringen in de Tweede Wereldoorlog. Aanvang is om 13.30 uur, toegang is gratis met een ticket voor het Herinneringscentrum.
- Zondag 28 september: Philip Frank
Philip Frank (1943) groeit in Utrecht op als Flip Groot. Als hij 12 jaar oud is vertelt zijn moeder dat zij eigenlijk niet zijn echte moeder is, maar een pleegmoeder. En dat hij eigenlijk niet Flip Groot heet, maar Philip Frank. Plus dat dat meisje die twee klassen hoger op school zit zijn zus is. Philip snapt er niets van, het is allemaal erg verwarrend. Is hij nou Flip of Philip? En wie is die zogenaamde zus dan?
Het blijkt dat Philip de zoon is van het Joodse echtpaar Koosje en Abraham Frank, en broertje van zus Merlyn die dan al ruim 2 jaar oud is. Acht weken na zijn geboorte krijgen zijn ouders oproep om zich te melden in Kamp Westerbork. Op weg daarnaartoe, bij een tussenstop op station Utrecht, wordt Philip op het perron aan wildvreemden meegegeven. Dat blijken studenten uit het verzet te zijn, die hem vervolgens naar een onderduikadres brengen. De rest van de oorlog blijft hij daar wonen, als ware hij het kind van de familie Groot. Het blijkt dat zijn échte ouders in vernietigingskamp Sobibor zijn vergast.
Philip: “Ik realiseer me dat ik de oorlog heb overleefd, evenals mijn zus, dankzij de zeer grote moed van mijn biologische ouders, maar ook van mijn pleegouders, die mij hebben laten onderduiken, zodat ik nu dit verhaal kan doorvertellen…”
Foto: Philip Frank met zijn zus
- Zondag 26 oktober: Frans Meijer
Frans Meijer (1952) is zeven jaar na de bevrijding geboren, en al op jonge leeftijd merkt hij dat er iets met de oorlog is. Maar praten over de oorlog, dat gebeurt nauwelijks in het gezin Meijer. Toch is de oorlog altijd aanwezig. Want wie is toch dat jongetje op die bijzondere tekening in de woonkamer? Dat jongetje dat blijkbaar erg belangrijk is, maar die Frans helemaal niet kent? Het blijkt een halfbroer van Frans te zijn: Leo.
In 1935 werden Herman en Charlotta Meijer verblijd met de geboorte van hun eerste kind, Leo. Omdat ze Joods waren werden ze in 1942 opgepakt en naar kamp Westerbork gebracht, waar Herman een baantje kreeg als apotheker. Na twee jaar werden ze alsnog gedeporteerd, eerst naar Theresiënstadt en daarna naar Auschwitz. Direct na aankomst in Auschwitz werden Leo en Charlotte vermoord in de gaskamer. Herman overleefde als enige, keerde terug naar Zwijndrecht, en bouwde daar een nieuw leven op. Uit zijn tweede huwelijk werd Frans geboren.
Frans Meijer vertelt over de lotgevallen van zijn vader, zijn halfbroer Leo, en de impact van de oorlog op zijn eigen leven. Hij is gepensioneerd directeur van de Bibliotheek Rotterdam en voorzitter van Stichting Stolpersteine Zwijndrecht.
Over Leo Meijer is in 2013 door Martine Letterie een jeugdboek geschreven onder de titel “Groeten van Leo – een kind in kamp Westerbork” (uitgeverij Leopold). Dit boek is geschikt voor jonge lezers vanaf 8 jaar.
Foto: Leo in de klas in 1942
