Herdenkingsbijeenkomst 80 jaar opstand Sobibor: 'Wij mensen beschikken over moed en veerkracht'

vrijdag, 13 oktober 2023

Donderdagavond 12 oktober werd bij Herinneringscentrum Kamp Westerbork met een herdenkingsbijeenkomst stilgestaan bij de opstand in het vernietigingskamp Sobibor, die op 14 oktober 1943 plaatsvond. De NOS doet op zaterdag 14 oktober 2023 in een speciale uitzending op NPO1 verslag van de herdenking.

Donkerste donker
Journalist Rosanne Kropman presenteerde haar nieuwe boek 'Het donkerste donker' over Sobibor, aansluitend volgde een panelgesprek met Ido de Haan (hoogleraar Universiteit Utrecht) en Alexander Williams (docent en onderzoeker Rijksuniversiteit Groningen). Daarna speelden jongeren van Roestvrij theater de voorstelling Sjiwwe voor Sobibor. In dat vernietigingskamp werden 180.000 mensen vermoord, onder wie 34.000 Nederlandse Joden. Een van de speciale genodigden was Rudie Cortissos, geboren in 1939, wiens moeder vanuit Westerbork naar Sobibor werd gedeporteerd en daar werd vermoord.

Moed en veerkracht
"Ik ben meestal erg terughoudend om verbindingen te leggen tussen de Holocaust en oorlogen en conflicten in deze tijd," sprak directeur Bertien Minco. "Maar bij het zien en horen over de gruweldaden van afgelopen weekeinde in Israël, is het leggen van een relatie met vandaag onvermijdelijk. Onze gedachten en harten zijn bij alle mensen die hier direct of indirect door geraakt worden. Vrede is nu nodig. Sjalom Achshav."

Ze vervolgde: "Maar wij mensen beschikken over iets heel bijzonders en dat zijn moed en veerkracht. Dat leren we onder andere van de opstand in Sobibor, die deze week precies 80 jaar geleden plaatsvond. We herdenken vandaag door ons te verdiepen in wat er toen gebeurd is, daarover verhalen te vertellen, samen stil te zijn en te rouwen in verbinding met elkaar."  

Bijdrage aan de toekomst
In samenwerking met Roestvrij theater en Theater Na de Dam ontwikkelde het Herinneringscentrum Kamp Westerbork de voorstellingenreeks Sjiwwe voor Sobibor. Deze nieuwe manier van herdenken werd vanaf het voorjaar van 2023 op het voormalige kampterrein en andere locaties gespeeld. In het kader van de herdenking van de opstand werd de voorstelling voor de laatste keer opgevoerd.

Een van de speciale genodigden was Rudie Cortissos, geboren in 1939, wiens moeder vanuit Westerbork naar Sobibor werd gedeporteerd en daar werd vermoord. Hij was ontroerd door de voorstelling: "Het verhaal van de voorstelling is ook het verhaal van mijn familie. Mijn moeder heeft ook briefjes uit de trein gegooid. De jonge acteurs hebben door het spelen van Sjiwwwe voor Sobibor een bijdrage geleverd aan de toekomst."

De NOS doet op zaterdag 14 oktober 2023 in een speciale uitzending op NPO1 verslag van de bijeenkomst op het voormalige kampterrein van Westerbork en de herdenking in Sobibor waar demissionair minister-president Mark Rutte aanwezig was. Meer informatie is te vinden op de website van NOS. Het boek 'Het donkerste donker' over Sobibor van Rosanne Kropman is sinds deze week verkrijgbaar.